Dyskusja
Powiązane leki
(opisy)
Polodina-R (Povidonum iodinatum)
Manusan (Chlorhexidinum gluconicum)
Peroxyl Dental Gel 1% (Hydrogenii peroxidum)
Sulpiryd (Sulpiridum)
Heminevrin (Clomethiazoli edisilas)
Anticol (Disulfiramum)
Tranxene (kapsułki) (Dikalii clorazepas)
Tagi
Fora dyskusyjne
strupki za uszami (1)
Ból dziąsła przy ,,ósemce' (1)
Nieświeży oddech (5)
Grudki wydalane z moczem. (4)
Spirytus salicynowy. (2)
glebokie otarcie nosa i skory (2)
Zdrapana skóra (1)
Duża Krosta Na spodzie penisa (2)
Posiew moczu (4)
Ziarniak G+ (1)
Wyniki badań (1)
Palenie z lekarstwem w zębie. (1)
Ważne wyniki hist.pat. (1)
Gospodarka wodna organizmu (2)
Pęcherzyk wodny w jamie ustnej (1)
Informator Medyczny » Encyklopedia » Chlorheksydyna

Chlorheksydyna
Chlorheksydyna | |||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||
Nomenklatura systematyczna (IUPAC) | |||||||||||||||||||||||
1,6-di-(4-chlorofenylobiguanido)-heksan | |||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C22H30Cl2N10 | ||||||||||||||||||||||
Inne wzory | [-(CH2)3NHC(=NH)NHC(=NH)NHC6H4Cl]2 | ||||||||||||||||||||||
Masa molowa | 505,45 g/mol | ||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 55-56-1 | ||||||||||||||||||||||
PubChem | 5353524[2] | ||||||||||||||||||||||
DrugBank | APRD00545[3] | ||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja | |||||||||||||||||||||||
ATC | A01 AB03; B05 CA02; D08 AC02; D09 AA12; R02 AA05; S01 AX09; S02 AA09; S03 AA04 |
||||||||||||||||||||||
|
Chlorheksydyna – syntetyczny antyseptyk, pochodną biguanidu. Stosowana w postaci glukonianu lub octanu działa silnie na bakterie Gram-dodatnie, natomiast słabiej na Gram-ujemne. Jest używana głównie jako środek odkażający skórę, błony śluzowe, rany oraz narzędzia chirurgiczne.
Działanie
Działanie przeciwbakteryjne (bakteriostatyczne i bakteriobójcze) polega na uszkadzaniu błony komórkowej bakterii (prowadzące do zwiększenia jej przepuszczalności), a nie na inaktywacji ATP-azy jak sądzono wcześniej. Chlorheksydyna działa silnie bakteriobójczo na bakterie Gram-dodatnie, słabiej – na bakterie Gram-ujemne oraz niektóre wirusy. Nie działa na prątki kwasooporne, niektóre szczepy pałeczki Pseudomonas i Proteus oraz przetrwalniki bakterii. Aktywność substancji jest zwiększona w roztworze alkoholowym i porównywalna z działaniem jodopowidonu i heksachlorofenu.
Zastosowanie
Chlorheksydyna jest środkiem odkażającym stosowanym do odkażania skóry przed zabiegiem chirurgicznym (0,5% roztwór alkoholowy lub 1% roztwór wodny), do odkażania rąk (roztwory alkoholowe o stężeniu do 4%) lub (rzadziej) do odkażania ran (zwłaszcza oparzeniowych – 0,5% roztwór wodny). Roztwór 1:5000 stosowany jest do krótkotrwałego przechowywania wyjałowionych narzędzi. Jest również używana jako aktywny składnik płukanek i żelów doustnych (o stężeniu odpowiednio 0,1% i 0,2%), mających na celu zniszczenie bakterii próchnicotwórczych zawartych głównie w płytce nazębnej[4]. Kremy z dodatkiem chlorheksydyny stosuje się w leczeniu trądziku i gronkowcowych zakażeniach skóry. Do przepłukiwania pęcherza moczowego podczas cystoskopii stosuje się 0,02% roztwór wodny. Przy zabiegach ginekologicznych i położniczych stosuje się roztwory wodne o stężeniu 0,02-0,05%.
Warunkiem rozwinięcia działania jest przynajmniej 5-minutowy kontakt tkanek z substancją leczniczą.
Przeciwwskazania
Chlorheksydyna jest przeciwwskazana przy zabiegach mogących doprowadzić do wprowadzenia substancji do płynu mózgowo-rdzeniowego (zabiegi w obrębie OUN, niektóre otolaryngologiczne).
Toksyczność
Chlorheksydyna ma niewielką toksyczność. Słabo wchłania się z przewodu pokarmowego i powłok ciała, mimo to przedostając się do krwioobiegu, może wywoływać hemolizę. Jest wydalana w niezmienionej postaci przez nerki.
Działania niepożądane
Może wywołać miejscowe reakcje nadwrażliwości (rzadko uogólnione), fotodermatozy, wyjątkowo hemolizę.
Interakcje
Roztwory mydła, detergenty anionowe, jony chlorkowe i środowisko zasadowe zmniejszają aktywność chlorheksydyny. Światło, wysoka temperatura (>25 °C), korek naturalny – inaktywują lek. Krótkotrwałe działanie termiczne na roztwory wodne (30 minut w ok. 115 °C) nie wpływa na aktywność leku, ale pozwala na wyjałowienie. Podchloryny stosowane do prania bielizny zabrudzonej chlorheksydyną wywołują powstawanie brunatnych plam.
Stosowanie w czasie ciąży
Nie zaleca się stosowania chlorheksydyny w okresie karmienia piersią.
Postać
Chlorheksydyna produkowana jest w formie płynu (do płukania jamy ustnej, do irygacji, do odkażania skóry, ran i oparzeń). Jako składnik preparatów złożonych dostępna również jako krem, żel i tabletki do ssania.
Przypisy
- ↑ Informacje o klasyfikacji i oznakowaniu substancji wg Dyrektywy 67/548/EWG, zał. I: Chlorheksydyna (pol.) w bazie European chemical Substances Information System. Instytut Ochrony Zdrowia i Konsumenta. [dostęp 2011-02-14].
- ↑ Chlorheksydyna – podsumowanie (ang.). PubChem Public Chemical Database.
- ↑ Chlorheksydyna – karta leku (APRD00545) (ang.). DrugBank.
- ↑ Gunsolley JC. A meta-analysis of six-month studies of antiplaque and antigingivitis agents. „Journal of the American Dental Association (1939)”. 12 (137), ss. 1649–57, grudzień 2006. PMID 17138709.
Bibliografia
- Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów i lekarzy. Pod redakcją prof. dr. hab. med. Wojciecha Kostowskiego. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1998, ss. 952-3. ISBN 8320021480. (pol.)
- Indeks leków. Nazwy międzynarodowe. Wyd. I. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2009, ss. 300-1, seria: Kompendium Medycyny Praktycznej. ISBN 9788374302210. (pol.)
|
|
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Chlorheksydyna
Artykuły Wikipedii dotyczące medycyny, weterynarii i tematów pokrewnych nie mogą być traktowane jako porada medyczna ani jako opinia medyczna w przypadku jakiegokolwiek problemu zdrowotnego lub sposobu leczenia. Nawet jeżeli opis zawarty w artykule jest zgodny z aktualną wiedzą medyczną, może nie mieć zastosowania do konkretnego przypadku chorobowego, objawów czy terapii.